شابک (ISBN) یکی از مهم‌ترین اجزای فرآیند انتشار و توزیع کتاب است. این شماره استاندارد بین‌المللی به هر کتابی یک هویت منحصر به فرد می‌دهد که به شناسایی، طبقه‌بندی، و ردیابی کتاب در سراسر جهان کمک می‌کند. در این مقاله، ابتدا به توضیح شابک، اهمیت و ساختار آن پرداخته و سپس مراحل گام به گام دریافت شابک را به‌طور کامل شرح خواهیم داد.
شابک یا ISBN (International Standard Book Number) یک شماره استاندارد بین‌المللی است که به هر کتاب یا نشریه‌ای اختصاص داده می‌شود تا به‌طور یکتا شناسایی شود. شابک یک کد 13 رقمی (یا در گذشته 10 رقمی) است که شامل اطلاعاتی درباره کشور، ناشر، و شماره کتاب مشخص است. این شماره به توزیع‌کنندگان، کتابفروشان، و کتابخانه‌ها کمک می‌کند تا کتاب‌ها را به‌طور دقیق شناسایی و مدیریت کنند.
شابک برای هر نسخه و هر فرمت متفاوت از یک کتاب (مثل نسخه چاپی، کتاب الکترونیکی، یا صوتی) منحصر به فرد است و به عنوان یک ابزار مهم در صنعت نشر برای پیگیری و سفارش‌دهی کتاب‌ها استفاده می‌شود. اختصاص شابک به یک کتاب به افزایش قابلیت دسترسی آن در بازارهای جهانی و تسهیل فرآیندهای فروش و مدیریت کمک می‌کند.
دریافت شابک یکی از مراحل ضروری در فرآیند اخذ مجوز انتشار کتاب است که به شناسایی منحصر به فرد و دسترسی آسان به کتاب در سطح جهانی کمک می‌کند. با دنبال کردن مراحل زیر و دقت در تکمیل اطلاعات و پرداخت هزینه‌ها، می‌توانید به راحتی شابک را دریافت کرده و کتاب خود را برای انتشار و فروش آماده کنید. شابک نه تنها به شناسایی و پیگیری کتاب‌ها کمک می‌کند، بلکه به اعتبار و حرفه‌ای‌گری انتشار کتاب‌ها نیز افزوده و به ترویج آن‌ها در بازار جهانی کمک می‌کند.
مشاوره رایگان دریافت شابک
برای مشاوره رایگان چاپ کتاب لطفا شماره تماس خود را وارد نمایید. کارشناسان ما در سریع ترین زمان با شما تماس می گیرند.
اهمیت شابک
دریافت شابک برای کتاب‌ها اهمیت زیادی دارد، چرا که:
شناسایی یکتا: شابک به هر کتاب یک هویت یکتا می‌دهد که آن را از دیگر کتاب‌ها متمایز می‌کند. این امر به جلوگیری از سردرگمی و اشتباه در سیستم‌های مدیریت کتاب کمک می‌کند.
تسهیل در فروش و توزیع: شابک به‌عنوان یک استاندارد جهانی برای شناسایی کتاب‌ها، در تسهیل فروش و توزیع کتاب‌ها، به‌ویژه در فروشگاه‌های آنلاین، کتابخانه‌ها، و سیستم‌های توزیع کتاب نقش مهمی دارد.
فهرست‌نویسی و دسترسی: شابک به کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی کمک می‌کند تا کتاب‌ها را به‌صورت دقیق فهرست‌نویسی کنند و به راحتی در دسترس محققان و خوانندگان قرار دهند.
اعتبار و حرفه‌ای‌گری: داشتن شابک نشان‌دهنده انتشار رسمی کتاب است و به افزایش اعتبار آن در بازار کتاب کمک می‌کند.
ساختار شابک
شماره شابک یک شماره ۱۳ رقمی است که به بخش‌های مختلف تقسیم می‌شود:
- پیشوند EAN: معمولاً “978” یا “979” که نشان‌دهنده نوع محصول (کتاب) است.
- شناسه گروه: نشان‌دهنده منطقه جغرافیایی، زبانی یا فرهنگی کتاب است. برای مثال، شناسه گروه برای کتاب‌های منتشرشده در ایران “600” است.
- شناسه ناشر: یک کد منحصر به فرد که به هر ناشر اختصاص داده می‌شود.
- شناسه عنوان: که به هر نسخه یا چاپ از یک عنوان کتاب اختصاص داده می‌شود.
- رقم کنترل: یک عدد که برای اعتبارسنجی و اطمینان از صحت شماره شابک استفاده می‌شود.
مشاوره رایگان دریافت ISBN
برای مشاوره رایگان چاپ کتاب لطفا شماره تماس خود را وارد نمایید. کارشناسان ما در سریع ترین زمان با شما تماس می گیرند.
مراحل گام به گام دریافت شابک
برای دریافت شابک برای کتاب خود، باید چندین مرحله را طی کنید. این مراحل شامل ثبت‌نام، ارائه اطلاعات کتاب، پرداخت هزینه‌ها، و دریافت شابک است. در ادامه این مراحل به‌صورت دقیق و کاربردی توضیح داده می‌شود.
1. انتخاب ناشر و دریافت شناسه ناشر
اولین قدم در دریافت شابک، همکاری با یک ناشر معتبر است. اگر شما به عنوان نویسنده می‌خواهید خودتان فرآیند انتشار کتاب را مدیریت کنید، ابتدا باید به یک ناشر مراجعه کنید تا شناسه ناشر دریافت شود. شناسه ناشر بخشی از شماره شابک است و توسط مراکز شابک به ناشران اختصاص داده می‌شود.
اقدامات لازم:
- انتخاب یک ناشر معتبر یا ثبت‌نام به عنوان ناشر مستقل در مراکز مربوطه.
- درخواست اختصاص شناسه ناشر از طریق فرم‌ها و مدارک مربوطه.
2. ثبت‌نام در سامانه شابک
پس از دریافت شناسه ناشر، باید در سامانه شابک کتابخانه ملی ایران ثبت‌نام کنید. این سامانه به شما امکان می‌دهد تا برای کتاب‌های خود شماره شابک دریافت کنید.
مراحل ثبت‌نام:
- مراجعه به سایت کتابخانه ملی ایران (www.nlai.ir).
- انتخاب گزینه “سامانه شابک” از منوی خدمات الکترونیکی.
- تکمیل فرم ثبت‌نام با اطلاعات دقیق و معتبر شامل نام، نام خانوادگی، اطلاعات تماس، و مشخصات ناشر.
- پس از ثبت‌نام، یک حساب کاربری برای شما ایجاد می‌شود که از طریق آن می‌توانید به سامانه شابک دسترسی داشته باشید.
3. آماده‌سازی اطلاعات کتاب
قبل از درخواست شابک، باید تمامی اطلاعات مربوط به کتاب خود را آماده کنید. این اطلاعات شامل:
- عنوان کامل کتاب: نام دقیق کتاب که باید با آنچه بر روی جلد و صفحات داخلی کتاب درج می‌شود مطابقت داشته باشد.
- نام نویسنده یا نویسندگان: نام کامل تمامی نویسندگان کتاب.
- نوع نسخه: مشخص کنید که آیا کتاب به‌صورت چاپی، الکترونیکی، یا صوتی منتشر خواهد شد.
- زبان کتاب: زبان یا زبان‌هایی که کتاب به آن‌ها نوشته شده است.
- مشخصات نشر: اطلاعات مربوط به ناشر، سال انتشار، محل انتشار، و ویرایش کتاب.
4. درخواست شابک از طریق سامانه
پس از آماده‌سازی اطلاعات کتاب، به حساب کاربری خود در سامانه شابک وارد شوید و مراحل زیر را انجام دهید:
- به بخش “درخواست شابک جدید” بروید.
- فرم درخواست را تکمیل کنید و اطلاعات کتاب را به‌دقت وارد کنید.
- نوع کتاب (چاپی، الکترونیکی، صوتی و غیره) و مشخصات نشر را انتخاب و وارد کنید.
- در صورت نیاز به دریافت شابک برای چند نسخه مختلف (مانند نسخه چاپی و الکترونیکی)، باید برای هر نسخه به‌طور جداگانه درخواست دهید.
5. پرداخت هزینه‌های مربوط به شابک
برای دریافت شابک باید هزینه‌ای پرداخت شود. هزینه شابک به نوع کتاب (چاپی، الکترونیکی، صوتی) و تعداد نسخه‌های درخواستی بستگی دارد. مراحل پرداخت معمولاً به‌صورت آنلاین از طریق سامانه شابک انجام می‌شود.
نکات مهم در پرداخت:
- قبل از پرداخت، اطمینان حاصل کنید که تمامی اطلاعات وارد شده صحیح است.
- رسید پرداخت را برای پیگیری‌های بعدی نزد خود نگه دارید.
6. دریافت شماره شابک
پس از ارسال درخواست و پرداخت هزینه، شماره شابک به‌صورت الکترونیکی به حساب کاربری شما ارسال می‌شود. این فرآیند معمولاً چند روز کاری طول می‌کشد. شماره شابک دریافتی را به دقت یادداشت کنید و در جای مناسبی ذخیره کنید.
7. درج شابک در کتاب
بعد از دریافت شابک، باید این شماره را در کتاب خود درج کنید. شابک معمولاً در پشت جلد کتاب و در صفحه شناسنامه (صفحه حقوقی) درج می‌شود. همچنین، باید شماره شابک را به‌صورت بارکد در پشت جلد کتاب چاپ کنید تا کتابفروشان و کتابخانه‌ها بتوانند به راحتی کتاب را شناسایی و پیگیری کنند.
راهنمای درج شابک:
- شماره شابک را به‌طور دقیق و بدون خطا درج کنید.
- از ابزارهای استاندارد برای تولید بارکد استفاده کنید.
- بارکد شابک باید واضح و خوانا باشد تا توسط اسکنرهای کتابخانه و فروشگاه‌ها به‌راحتی خوانده شود.
راهنمایی‌های تکمیلی برای دریافت شابک
برای دریافت شابک بدون مشکلات و با دقت بیشتر، به نکات زیر توجه کنید:
انتخاب ناشر معتبر: همکاری با یک ناشر معتبر می‌تواند فرآیند دریافت شابک را ساده‌تر و سریع‌تر کند. ناشران معتبر معمولاً با فرآیندهای قانونی و استانداردهای شابک آشنا هستند.
بررسی دقیق اطلاعات کتاب: قبل از ارسال درخواست شابک، تمامی اطلاعات کتاب را به دقت بررسی کنید. اطلاعات نادرست یا ناقص می‌تواند باعث تأخیر در دریافت شابک یا حتی رد درخواست شود.
استفاده از نرم‌افزارهای بارکد ساز استاندارد: برای تولید بارکد شابک، از نرم‌افزارهای معتبر استفاده کنید تا مطمئن شوید بارکد تولید شده قابل خواندن و بدون خطا است.
رعایت قوانین کپی‌رایت و حقوقی: پیش از انتشار کتاب و دریافت شابک، مطمئن شوید که تمامی حقوق قانونی مربوط به محتوا و تصاویر کتاب رعایت شده است تا در آینده مشکلی پیش نیاید.
پرسش‌های متداول درباره شابک
در ادامه به برخی از پرسش‌های متداول در مورد دریافت شابک پاسخ می‌دهیم:
آیا برای هر نسخه یا فرمت از یک کتاب نیاز به شابک جداگانه است؟ بله، برای هر نسخه یا فرمت (چاپی، الکترونیکی، صوتی) از یک کتاب باید شابک جداگانه‌ای دریافت کنید.
آیا شابک فقط برای کتاب‌های چاپی لازم است؟ خیر، شابک برای هر نوع کتاب اعم از چاپی، الکترونیکی، صوتی و حتی برخی موارد دیگر مانند کتاب‌های ترکیبی لازم است.
آیا می‌توانم پس از دریافت شابک، آن را تغییر دهم؟ خیر، پس از اختصاص شابک به یک کتاب، نمی‌توان آن را تغییر داد. اگر تغییری در محتوای کتاب (مثل ویرایش جدید) ایجاد شود، باید شابک جدیدی دریافت شود.
هزینه دریافت شابک چقدر است؟ هزینه دریافت شابک بسته به نوع کتاب و تعداد شابک‌های درخواستی متفاوت است. برای اطلاع دقیق از هزینه‌ها به سایت کتابخانه ملی ایران مراجعه کنید.
